مجله ایرانی : برخی از رایحه‌های گذشته ، بی‌درنگ خاطرات سال‌های پیش را تداعی می‌کنند. در حالی که ارتباط بین سیستم بویایی انسان و حافظه به خوبی مستند شده است، تحقیقات جدید اکنون نشان می دهد که بوهای آشنا و خاطراتی که باخود به همراه دارند ممکن است به مبارزه با افسردگی و افکار منفی کمک کنند.

نویسندگان این مطالعه از دانشگاه پیتسبورگ می گویند گرفتن بویی آشنا می تواند به افراد افسرده کمک کند تا خاطرات خاصی را به یاد بیاورند و به طور بالقوه به آن ها کمک کند تا الگوهای افکار منفی را کنار بگذارند و خلق و خوی بهتری داشته باشند.

محققان می گویند که به نظر می رسد عطرها در برانگیختن خاطره ای خاص از یک رویداد خاص مؤثرتر از کلمات واقعی هستند. آن ها حدس می زنند که بوها حتی ممکن است در محیط های بالینی به عنوان ابزاری برای کمک به افراد مبتلا به افسردگی برای تغییر الگوهای فکری خود و در نهایت تسهیل درمان سریع تر و روان تر مفید باشند.

دکتر کیمبرلی یانگ یک محقق علوم اعصاب است که روی خاطرات زندگی تمرکز دارد. او در اوایل کار خود کشف کرد که درگیر کردن آمیگدال مغز که نه تنها مسئول کنترل پاسخ های “جنگ یا گریز” است، بلکه توجه و تمرکز بر رویدادهای مهم، به یادآوری حافظه کمک می کند. او همچنین به شواهد فزاینده ای اشاره می کند که نشان می دهد افراد مبتلا به افسردگی در به خاطر سپردن خاطرات زندگی نامه ای خاص مشکل دارند. در همین حال، در میان افراد سالم، بوها باعث ایجاد خاطرات زنده تر می شوند. این احتمال وجود دارد که بوها آمیگدال را از طریق اتصالات عصبی ناشی از پیاز بویایی درگیر کنند.

یانگ، نویسنده ارشد این مطالعه و دانشیار روانپزشکی در بیانیه‌ای رسانه‌ای می‌گوید: «برای من شگفت‌آور بود که هیچ‌کس قبلاً فکر نمی‌کرد به یادآوری حافظه در افراد افسرده با استفاده از نشانه‌های بو نگاه کند.

بنابراین، دکتر یانگ تصمیم گرفت تا بررسی کند که آیا درگیر شدن با آمیگدال به افراد مبتلا به افسردگی کمک می کند تا بهتر به خاطرات خود دسترسی داشته باشند یا خیر. با این حال، به جای استفاده از تست‌های اسکنر مغزی پرهزینه و اغلب غیرقابل دسترس، تیم تحقیقاتی ترجیح دادند که از فناوری پایین استفاده کنند.

نویسندگان مطالعه به گروهی از شرکت‌کنندگان مجموعه‌ای از ویال‌های شیشه‌ای مات حاوی رایحه‌های آشنای قوی ارائه کردند.

از نمونه های معروف آن می توان به پرتقال، قهوه آسیاب شده، جلادهنده کفش اشاره کرد. پس از بو کردن شیشه ها، شرکت کنندگان باید یک خاطره خاص، خوب یا بد را به یاد  آوردند.

دکتر یانگ در کمال تعجب متوجه شد که یادآوری حافظه در میان افراد افسرده ای که نشانه های بو را به جای نشانه های کلامی دریافت کرده بودند، قوی تر شده است.

کسانی که نشانه‌های بو  به آن ها داده می‌شوند با احتمال بیشتری خاطره ای از یک رویداد خاص (مثلا رفتن به یک کافی شاپ در جمعه گذشته)را به یاد می آورند تا خاطرات کلی تر (که قبلا به کافی شاپ ها رفته اند). خاطرات ناشی از بوها نیز بسیار زنده تر و واقعی تر بودند. نکته مهم این است که دکتر یانگ اضافه می کند که حتی اگر به شرکت کنندگان نگفته باشد که به طور خاص خاطرات مثبت را به یاد بیاورند، با احتمال بیشتری رویدادهای مثبت گذشته را به یاد می آورند.

دکتر یانگ قصد دارد مطالعات پیشرفته تری را از نظر فناوری با استفاده از یک اسکنر مغز انجام دهد و با دید به سمت اثبات عطرها کمک کند تا آمیگدال افراد افسرده به شیوه ای قوی تر از کلمات درگیر شوند. در همین حال، او از پیشرفت این گزارش اخیر کاملاً خوشحال است.

یانگ در پایان می‌گوید: «اگر حافظه را بهبود بخشیم، می‌توانیم حل مسئله، تنظیم احساسات و سایر مشکلات عملکردی را که افراد افسرده اغلب تجربه می‌کنند، بهبود بخشیم».

• نویسنده : مجله ایرانی