مجله ایرانی: مطالعه جدید نشان می دهد عینک های محافظ نور آبی (Blue light)عملا هیچ تاثیری بر خستگی و فشار چشم ناشی از خیره شدن به صفحه نمایش ندارند.

عینک های محافظ نور آبی یا بلولایت سال ها است که یکی از اقلام پرطرفدار عینک بوده است.. این عینک ها برای فیلتر کردن نور آبی – که معمولا از صفحه نمایش ساطع می شود – طراحی شده اند و بسیاری از طرفداران ادعا می کنند که می توانند خطر خستگی چشم و میگرن را کاهش دهند. برخی می گویند این عینک حتی ممکن است خواب شما را بهبود بخشد.

اما با وجود همه تبلیغات پیرامون آنها، عینک های بلولایت بحث برانگیز بوده اند، و بسیاری از پزشکان استدلال می کنند که آنها ادعاها را برآورده نمی کنند. اکنون یک مطالعه جدید وجود دارد که نشان می دهد این عینک ها هیچ کار خاصی انجام نمی دهند. این مطالعه نشان داد که در مقایسه با لنزهای معمولی، عینک‌های نور آبی به عملکرد بصری، محافظت از چشم‌ها یا افزایش کیفیت خواب کمکی نمی‌کنند.

یافته های کلیدی چیست؟

این مطالعه که در پایگاه داده Cochrane منتشر شد، داده های ۱۷ آزمایش تصادفی و کنترل شده را مورد تجزیه و تحلیل قرار داد که در آن ها لنزهای فیلترکننده نور آبی با لنزهای  غیر فیلترکننده نور آبی در بزرگسالان مقایسه شدند. اندازه نمونه برای هر آزمایش از ۵ تا ۱۵۶ شرکت کننده، با دوره های پی گیری بین کم تر از یک روز تا پنج هفته متغیر  بود.

محققان داده ها را برای عواملی مانند عملکرد بصری، خستگی بصری، فشار چشم و کیفیت خواب تجزیه و تحلیل کردند و دریافتند که عینک های بلولایت کار زیادی انجام نمی دهند. محققان همچنین دریافتند که بخش عمده ای از مطالعات دارای ریسک بالای سوگیری هستند (یعنی نقص هایی در طراحی یا تجزیه و تحلیل وجود دارد و نتایج ممکن است دقیق نباشد).

نتیجه مطالعه همه چیز را بر هم زد. محققان نوشتند: “این بررسی سیستماتیک نشان داد که لنزهای عینکی فیلتر کننده نور آبی ممکن است علائم خستگی چشم را هنگام استفاده از کامپیوتر در یک دوره پیگیری کوتاه مدت در مقایسه با لنزهای غیر فیلتر کننده نور آبی کاهش ندهند.” براساس بهترین شواهد موجود، احتمالا تاثیر لنزهای فیلتر کننده نور آبی بر بهترین تصحیح حدت بینایی (توانایی دیدن اشکال و جزئیات از راه دور) در مقایسه با لنزهای غیرفیلتر کننده نور آبی ؛ کم یا بی تاثیر است.

محققان خاطرنشان کردند که اثرات بالقوه بر کیفیت خواب “نامشخص” است و “هیچ مدرکی” برای حمایت از ادعاهای دیگر پیرامون عینک های محافظ نور آبی وجود ندارد، از جمله اینکه آن ها کمک به کاهش تشعشع، بهبود سلامت چشم، تاثیر بر سطح ملاتونین یا کمک به بهتر دیدن افراد می کنند.

درواقع، هیچ داده ای وجود نداشت که نشان دهد عینک های بلولایت موثر هستند.

لورا داونی، یکی از نویسندگان این مطالعه و استادیار بخش اپتومتری و علوم بینایی در دانشگاه ملبورن، می گوید: ” تجویز لنزهای عینکی فیلترکننده نور آبی در دهه ۲۰۰۰ شروع به افزایش محبوبیت کرد، براساس این پیشنهاد که این لنزها ممکن است از چشم ها در برابر هر گونه اثرات منفی بالقوه نور آبی محافظت کنند.” با این حال، اینکه آیا نور آبی ساطع شده از صفحه نمایش کامپیوتر باعث فشار و خستگی چشم می شود یا خیر، همچنان بحث برانگیز است.”

آنچه کارشناسان فکر می کنند

دکتر ویویان شیبایاما، اپتومتریست در UCLA Health، می گوید که از این یافته ها شگفت زده نشده است. او می گوید: «هیچ مدرکی دال بر کمک آنها وجود ندارد.

فیلیپ یوهاس، استادیار کالج بینایی سنجی دانشگاه اوهایو، می گوید که او نیز از این نتیجه گیری شوکه نشده است. او می‌گوید: « همه آنچه تاکنون در مقالات آمده نشان می‌دهد که در بهترین حالت، شواهد ضعیفی وجود دارد که عینک‌های نور آبی کاری انجام می‌دهند. “بیشتر مطالعات عملاً هیچ تاثیری را نشان نمی دهند.”

دکتر مینا ماسارو-جوردانو، استاد چشم پزشکی بالینی در دانشگاه پنسیلوانیا با این موضوع موافق است. ماسارو می گوید: هیچ گاه دانش زیادی درباره مسدود کردن نور آبی وجود نداشته است. ما به عنوان چشم پزشک نمی گوییم، شما باید عینک مسدود کننده نور آبی داشته باشید.

داونی می گوید: ” با این حال، ایده عینک های نور آبی کاملا هم بی مورد نیست. او می گوید: مهم است که بدانیم نور آبی می تواند عملکردهای فیزیولوژیکی طبیعی مانند ریتم شبانه روزی را تنظیم کند.” اما نگرانی هایی نیز در مورد پتانسیل نور آبی برای ایجاد خطر برای چشم مطرح شده است. این موضوع تا حد زیادی براساس نتایج مطالعات حیوانی و آزمایش های کشت سلولی در آزمایشگاه است که نشان داده اند قرار گرفتن در معرض نور مرئی با شدت بالا و طول موج کوتاه می تواند باعث آسیب سلول های شبکیه شود.

داونی می گوید اما ارتباط مستقیم بین نور آبی و سلامت چشم در انسان ها “اثبات نشده” است و نشان می دهد که نتایج این مطالعات حیوانی می تواند برای افراد “سوال برانگیز” باشد.

او با اشاره به اینکه بزرگ ترین منبع نور آبی که افراد در معرض آن قرار می گیرند نور طبیعی خورشید است، می گوید: ” نور ساطع شده از منابع روشنایی مدرن، از جمله صفحه نمایش های رایانه ای، به خوبی در سطوح ایمن قرار می گیرد و بنابراین خطر قابل توجهی برای سلامت چشم محسوب نمی شود.”

یوهاس در مورد علاقه ایجاد شده توسط این عینک ها می گوید که بخش زیادی از آن به بازاریابی مربوط می شود: او می گوید شرکت های لنز و متخصصان می توانند محصولات نور آبی را کمی بیشتر بفروشند. یک سود مالی برای تبلیغ قابلیت محافظ نور آبی بودن محصولات وجود دارد.

عینک های بلولایت معمولا قیمت بیشتری نسبت به عینک های با لنزهای معمولی دارند و در نهایت می توانید برای محصولی که ادعاهای آن را برآورده نمی کند هزینه بیشتری بپردازید. شیبایاما می‌گوید استفاده از محصولات نور آبی ضرری ندارد (به غیر از کیف پول شما)، اما کارهای دیگری نیز وجود دارد که می‌توانید برای بهبود سلامت چشم خود انجام دهید.

شیبایاما می‌گوید: «از بیماران می‌خواهم از حالت شب در دستگاه‌های خود استفاده کنند، که نور آبی را کاهش می‌دهد. او می‌گوید که استراحت کردن از صفحه نمایش‌ها با پیروی از قانون ۲۰/۲۰/۲۰ (هر ۲۰ دقیقه به مدت ۲۰ ثانیه به فاصله ۲۰ فوتی نگاه کنید) نیز می‌تواند به خستگی چشم کمک کند.

ماسارو جوردانو می گوید اگر بیماران به عینک های نور آبی علاقه مند باشند، به آن ها می گوید که احتمالا هیچ آسیبی وارد نمی شود. او می گوید: ” برخی از افراد فشار چشم کمتری احساس می کنند. آیا ممکن است دارونما باشد؟ نمی دانم.”

یوهاس می گوید که به بیمارانش که به عینک های نور آبی علاقه مند هستند می گوید که ” شواهد کمی وجود دارد که آن ها هر کاری برای کمک به راحتی یا عملکرد بینایی انجام دهند.

• نویسنده : مجله ایرانی